Inżynieria odwrotna

Inżynieria odwrotna (z ang. reverse engineering) jest procesem, polegającym na możliwości wyprodukowania produktu z przedmiotu już istniejącego, bez potrzeby korzystania z projektów, czy dokumentacji technicznej. W przypadku planowania nowego produktu powstaje najpierw projekt w postaci rysunku technicznego, na którym zostaje przedstawiona konstrukcja obiektu. Na tej podstawie zostaje rozpoczęta produkcja danego przedmiotu. Natomiast inżynieria odwrotna takich projektów nie potrzebuje, gdyż cały proces wykonywany jest odwrotnie do tradycyjnego. Inżynierowie rozkładają dany produkt w celu poznania dokładnej struktury oraz działania i właściwości. Następnie precyzyjne maszyny wykonują dokładne pomiary przedmiotu, dzięki czemu możliwe jest opracowanie rysunku technicznego 2D lub 3D. Można pomiary i projekty wykonywać również w całości ręcznie, ale jest to bardzo czasochłonne i trudne, dlatego wykwalifikowani inżynierowie wspomagają się nowoczesnymi maszynami laserowymi i oprogramowaniem specjalistycznym typu CAD.

Inżynieria odwrotna znajduje zastosowanie w wielu sytuacjach. Na przykład jeśli maszyna uległa awarii i konieczna jest wymiana jednej z części, ale niestety producent przestał produkować takie maszyny, a otrzymanie części zamiennych jest niemożliwe z tego samego powodu. W tym momencie wkracza możliwość przeskanowania niedziałającej części maszyny i wyprodukowania nowej, dzięki czemu zapobiegnie się wyłączeniu produktu z eksploatacji.

Inne zastosowania to na przykład:

- aktualizowanie produktów przestarzałych poprzez wprowadzenie nowszych technologii,

- możliwość wyprodukowania części, która ma kluczowe znaczenie dla danego systemu, jest produkowana w dużych ilościach, albo stanowi inwestycję o bardzo dużej wartości,

- analizowanie produktów konkurencji.

Aby móc wytworzyć dany produkt poprzez zastosowanie inżynierii odwrotnej, należy poznać jego fizyczne wymiary. Istotne jest, aby pomiary były przeprowadzone bardzo precyzyjnie, w przeciwnym wypadku nie otrzymamy dokładnej reprodukcji, a co najważniejsze taki produkt może po prostu nie działać. Ręcznie mierzy się przy pomocy sprawdzianów szczękowych, czy mikrometrów, ale nowoczesna technologia pozwala na wygodniejsze pomiary dzięki urządzeniom pomiarowym – CMM (coordinate measuring machine). Maszyna ta mierzy według osi X, Y i Z w układzie współrzędnych 3D, punkt po punkcie, poprzez bezpośredni kontakt z przedmiotem lub za pomocą skanera laserowego, do momentu aż zbierze wystarczającą ilość danych dla oprogramowania, które następnie wykonuje projekt.

Inżynieria odwrotna jest bardzo ważnym procesem, który może zdecydowanie wydłużyć czas użytkowania danej maszyny. Jest potrzebna głównie tam, gdzie skomplikowane kształty przedmiotu nie pozwalają na idealne zamodelowanie i opisanie funkcjami matematycznymi. Dlatego skanery 3D dokonują precyzyjnej digitalizacji obiektu, generując tym samym model CAD. Inżynieria odwrotna swoje zastosowania ma w wielu dziedzinach i od dłuższego czasu, ale śmiało można powiedzieć, że nie wszystko zostało jeszcze w tym temacie powiedziane i jest to niezaprzeczalna przyszłość nowoczesnej technologii.